Коррупцияле хокук бозуларны кисәтеп (Ришвәт сорау һәм коммерцияле сатып алу)

 (Тәтеш, 28 июнь, "Тәтеш таңнары"). Ришвәт сорау һәм коммерцияле сатып алулар административ хокук бозулар һәм Россия Федерациясенең Җинаять кодексы тарафыннан җәза бирелә торган хокук бозуларга керә.

Коммерцияле сатып алу (РФ ҖК 204, 204.1, 204.2нче маддәләре) – коммерцияле яки икенче бер төрле оешмаларда идарә итү хезмәтен үтәүче затларга бирүче яки башка затлар мәнфәгатендә законсыз рәвештә акча, кыйммәтле кәгазь, шулай ук аларга милек төрендә хезмәтләр күрсәтү гамәлләре кылган (чара күрмәгән) өчен, әгәр күрсәтелгән гамәлләр (чара күрмәү) шундый затның хезмәт вәкаләтләренә кермәсә яисә ул күрсәтелгән  гамәлләре (чара күрмәү) белән үз көченә карап хезмәт хәленә йогынты ясаса.
Мондый хокук бозулар биш миллион сумга кадәр, яисә хезмәт хакы күләмендә яки хөкем ителүченең биш елга кадәрге вакыт эчендәге табышына, яисә билгеле бер вазифаларда булу хокукыннан мәхрүм итү белән  туксан тапкыр күләменә кадәрге суммада  коммерцияле сатып алу яки коммерцияле сатып алуга илле тапкыр күләменә кадәрге суммада  штраф салу белән яисә моңардан тыш унике елга кадәр иректән мәхрүм итү һәм билгеле бер вазифаны биләү хокукыннан мәхрүм итү белән яки алты елга кадәр билгеле бер яисә аңардан тыш эшчәнлек штраф җәзасын күз уңында тота. 

Ришвәт сорау, коммерцияле сатып алу яки товарлар сатып алу, дәүләт һәм муниципаль тәэминат өчен кирәк-яраклар хезмәте өлкәсендә сатып алу (РФ ҖК 304нче маддәсе), – ягъни вазифаи затка, яки коммерцияле яисә башка төрле оешмаларда идарәче хезмәтен үтәүче затка аның ризалыгыннан башка акча, кыйммәтле кәгазьләр, ниндидер милек тапшыру яки аңа җинаять кылуны раслауны булдыруга ясалма максатларда мал-мөлкәт төрендәге хезмәтләр күрсәтү яки коткыга салу.

Канун тарафыннан ике йөз мең күләменә кадәр яки хезмәт хакы күләмендә яисә хөкем ителүченең унсигез айга кадәрге чоры өчен кайбер табышларга  штраф, яисә билгеле бер вазифаны биләү хокукыннан мәхрүм итү белән биш елга кадәр мәҗбүри эшләргә яки моңардан тыш өч елга кадәр билгеле бер эшчәнлекне биләү яисә билгеле бер вазифаны биләү хокукыннан мәхрүм итү белән биш елга кадәр иректән мәхрүм итү яисә билгеле бер эшчәнлектә өч елга кадәр яки аңардан тыш биләүдән мәхрүм итү җәзасы каралган.

Шулай да прокуратура хезмәткәрләре хәбәр итә, күрсәтелгән җинаятьләрне кылган зат, әгәр дә аны ачуга һәм (яки) җинаятьләрне тикшерүгә актив йогынты ясаса һәм, яисә аңа карата сатып алу өчен янау, яки әлеге зат кылган җинаятьләр турында җинаять эше кузгату хокукына ия булган органнарга ирекле рәвештә мәгълүмат бирсә җинаять җавап­лылыгыннан азат ителә.