Лидия Матюшина: Абзарда мал-туар булырга тиеш

Лидия Матюшина Кече Бисәрдә күп балалы гаиләдә туып-үскән. 

– Әти-әни колхозчылар иде, иртәдән кичкә кадәр эшләделәр. Өйдә мал-туар җитәрлек иде, без, балалар, ә без җидәү идек, әти белән әнигә терлекләр карарга булыштык. Мәктәптә 10нчы сыйныфны тәмамлагач, ветеринария белгечлеге алырга булдым. Колхоз идарәсендә минем телә­гемне хупладылар, укырга юллама бирде­ләр. Вете­ринария технику­мында ветерина­рия фельдшеры белгечлеге үзләштердем һәм “Правда” колхозына эшкә урнаштым. Мине Чинчурино авылына товар­лыклы-сөтчелек фер­масына билгеләделәр. Ул вакытта анда өч бина, ике­сендә – савым сыерлары, өченчесендә таналар иде. Баш саны күп, эш җитәрлек булды. Безнең ветеринария табибы Миша абый иде, фамилиясен хәтерләмим, ә Тәтеш ветстанциясеннән безнең участокны Николай Васильевич Филимонов контрольдә тотты. Мин ул вакытта яшь кыз идем, һәм бу кешеләр мине күп нәрсәгә өйрәттеләр, теләсә нинди хәлдә калганда ярдәм иттеләр, бик күп мөһим киңәшләрен бирде­ләр, әлегә кадәр аларга рәхмәтлемен, – дип искә ала Лидия Петровна.

Чинчуринода аңа ике ел эш­ләргә туры килә, аннары Бог­дашкинога күчә.

– Булачак ирем Вячеслав белән Куш­куйда туганнарымның ту­енда таныштым. 1974 елның апрелендә тантанада бәйрәм иттек, ә инде ав­густта үзебез дә законлы рәвештә өйләнештек. Хәләл җефетем тумышы белән Богдашкинодан булгач, шунда күчендем. Аның әнисе һәм әнисенең апасы белән яшәдек, мин аларны үзем өчен әбиләрем дип йөрттем, шулай булгач, минем ике әбием бар иде, мин бай идем, – ди елмаеп хатын-кыз. – Ирем колхозда шофер булып эшләде, мин һөнәрем буенча фермада эшләвемне дәвам иттем. Бездә дүрт терлекчелек бинасы бар иде. Гомуми баш саны – меңнән артык мөгезле эре терлек, 360 савым сыеры иде. Миңа зур җаваплылык йөкләнгән иде – кирәк булган чак­та теләсә нинди һава торы­шында һәм тәүлекнең теләсә кайсы вакытында минем ка­рамактагыларга ярдәм итү өчен фермага йөгерергә туры килде. Ул вакытта шәхси хуҗалыкларда да мал-туар күп иде, шуңа күрә өйләр буенча да йөри идем, – ди районның авыл хуҗалыгы производствосы ветераны. 

Яшьләр үз йортларын төзергә теләп, өй сала башлыйлар, һәм ике елдан соң яңа торакка кү­ченәләр, ул вакытта инде кыз­лары Наталья белән Марина була.

– Төзүчеләр ялладык, Вячеслав күп нәрсәне үз куллары белән эшләде, мин дә аңа һәрнәрсәдә ярдәм иттем. Әбиләрем иске йортта калырлар дип уйлаган идек, ә алар безнең белән кил­деләр. Безгә дә яхшырак булды – без эштә булган арада алар төшке аш әзер­ләп куялар, балаларны карыйлар иде. Без ирем белән бик тә улыбыз булуын теләдек, ә аннары Оля белән Таня туды, дүрт кызыбыз булды. Һәм без моның белән бәхетле идек – кызлар игелекле, ягымлы, ярдәмчеләребез булып үстеләр. Аларны бәйләргә, чигәргә, йорт хуҗалыгын оста итеп алып барырга өйрәттек. Ирем дүрт ел элек вафат булды, шулай булгач минем таянычым – ул кызларым. Сигез оныгым бар – биш малай һәм өч кыз, быел оныкчыгым туды. Минем янга кайтып, килеп йөриләр. Мин үземнең көтелгән кунакларым өчен йомырка белән яшел суган пәрәмәчләре пешерәм, яратып ашыйлар, – ди әни, әби һәм карт әби.

Лидия Петровна үткән­нәре, терлекчелек ферма­сы коллективы турында җы­лы­лык һәм хөрмәт бе­лән сөй­ли, ул анда 42 ел эшләгән.

–     Без бик дус булдык. Һәр­кемнең үз эшчәнлек төре бар иде, шулай да һәрвакытта да үзара бу­лыш­тык, үзара ярдәм иттек. Бөтен коллективның хезмәт нәтиҗәсе безнең бер­дәмлеккә бәйле икә­нен без аңлый идек. Пен­сиягә чыгар алдыннан соңгы алты елда мин ясал­ма орлыкландыручы вази­фасын да башкардым. Район күләмендә һөнәри осталык конкурсында катнашып, призлы урын­нар яуладым. Рәхмәт­ләрем, бүләкләрем дә җитәрлек, – ди авыл хуҗалыгы про­изводствосы ветераны.

Лидия Матюшина күп­тәннән лаеклы ялда булса да, эшсез утырмый, аның кайгыртыр өчен маллары бар.

– Терлекләрдән баш­ка бул­дыра алмыйм, ми­ңа каралты-кураның җан­­­ла­нып торуы, әтәч, та­выклар, кәҗәләр, дуңгыз ба­лаларының тавышларын ишетү кирәк, – дип көлә кулларын җәеп Лидия Петровна. – Маллар арта. Минем Милка кушаматлы мөгезле кәҗәмнең бик матур бәтие туды, ләкин ул минем мөгезсез булып чыкты, шулай теләгәнчә. Әле тагын минем саклаучым – Байкал бар, әгәр берәрсе йортым янына килә икән, өреп миңа хәбәр итә, минем тавыкларга эндәшкән тавышыма мәче дә йөгереп килә. Кыскасы, тату һәм күңелле яшибез, кү­ңелсезләнергә вакыт юк, – дип уртаклашты туган җирен һәм эшен яраткан Ли­дия Матюшина әңгәмәбез ахырында.