Батальон, ут ач!

(Тәтеш, 21 март, "Тәтеш таңнары", Лина ТИХОНОВА,  Чинчурино җирлек китапханәсе материаллары  буенча әзерләнде).  Ул тумышы белән Чинчуринодан, 1926 – 1928 елларда Кызыл Армиядә ашыгыч хезмәт уза. 1930 елда Астрахань өйрәнү-төзелеш комбинатын тәмамлый, техник-төзүче белгечлеген ала. Фронтка аны 1941 елның июнендә Астрахань шәһәре хәрби комиссариатыннан чакыралар, 1942 елда Яков кече лейтенантлар курсларын тәмамлый.

Гвардиянең җиңел артиллерия полкының 200нче взвод командиры булып хезмәт иткән лейтенант Яков Староверов артиллерия дивизиясе Баш командование резервы часте исәбенә керә. Барлык әлеге хәлиткеч частьләр кебек, ул да Җиңү язмышын хәл иткән урыннарда, фронтның иң мөһим участокларында була. 
1943 елның июлендә гвардия­челәр дошман һө­җүменең төп юнәлешендә – Курск дугасында җаннарын да кызганмыйча каршы торалар. Безнең гас­кәрләрнең гаять зур көче ярдәмендә дошман тар-мар ителә һәм шәһәрдән еракка чигенергә мәҗбүр ителә. Чигенүче фашистларны куып барып, артдивизия полклары генерал Иван Черняховский гаскәрләре белән Днепрга киләләр. Елгага җитеп, алар ярның бүленгән учас­токларын биләп алалар, тиз генә ут позицияләрен җиһазлыйлар һәм пехотаны туктатырга әзер булалар. Пехотачылар салларда һәм көймәләрдә аркылы чыга башлагач ук, дошман тарафыннан биләп алынган яр буе орудие залпларыннан кабынган яктылыкка күмелә, безнең батареялар утка тоталар.

Староверов элемтәчеләр һәм разведчиклар төркемендә балыкчылар көймәсендә десантчыларның беренче отряды белән бергә йөзә башлый. Пехота һөҗүмгә кузгалгач, артиллерия разведчиклары инде батарея өчен тиешле урынны билгеләп куялар, ә телефонистлар аппаратлар урнаш­тыралар. Көчле бәрелеш башлана. Иван Староверов дошманның каршы һөҗүме турында хәбәр итеп, тиеш­ле урынны күрсәтә. Пехота плацдармны киңәйтә, аның белән бергә Староверов та алга күчә. Ул укчы батальон белән сугышчы командир белән даими элемтәдә була һәм батареяга аның командаларын теге яки бу ут ноктасына бастыруны тапшыра.

Ярдагы бәрелешкә немец техникасы һәм авиациясе килеп керә. Танклар елгага омтылалар һәм десантны су читенә кысрыкларга әзер булалар, ыргылучы снарядлар колакны тондыралар, күз күрү мөмкинлеге дә аз, һәм шулай да Яков Петрович разведчиклар тарафыннан ачык­ланган хәлләр һәм хәрәкәт урыннары хакында элеккечә үк җиткереп бара. Кайчакларда линияләр өзек­леге килеп чыга, әмма, сугышчылар гомерләрен куркыныч астына куеп, элемтәне көйлиләр, һәм уң як ярда янә лейтенантның утны төз атуга төзәтмәләр кертеп әйтелгән көчле тавышы яңгырый.

Гвардия лейтенанты Староверов тарафыннан 1943 елның 1нән 10 октябренә кадәрге вакыт эчендә дошман танклары һәм пехоталарының артиллерия батареялары уты юк иткән 3 зур төркем, 4 миномет батарея­се, 9 пулемет ноктасы, 4 күзәтү пункты ачыклана.

СССР Югары Советы Президиумы Указы белән 1943 елның октябрендә гвардия лейтенанты Яков Староверовка беренчеләр исәбендә Ленин Ордены һәм “Алтын Йолдыз” медале тапшыру белән Советлар Союзы Герое дигән исем бирелә.

Ватанны сак­лаучы сугыш тәмамлану вакыты якынлашканда 169нчы гвардия гаубица-артиллерия полкының утлы взводына командалык итә. Германия территориясендәге бәрелешләрдә ае­рылып торганы өчен ул сугышчан орден белән бү­ләкләнә. 

Запастагы өлкән лейтенант Яков Староверов сугыштан соң Астраханьда яши, шә­һәрнең төзелеш оешмаларында эшли. Ветеран 1955 елның 17 августында кинәт кенә вафат була. Батырның истәлеге хөрмәтенә Астраханьдагы һәм кече ватаны Чинчурино авылындагы урамнар аның исемен йөртә.