Батыр солдат турында

(Тәтеш, 30 май, “Тәтеш таңнары", Анна Кучерова,  “Минем гаилә батыры” бәйгесе катнашучысы).   

...Борынгы Иске Русса шәһәре фронтның алгы чигендә булып чыга. Ул фашистлар һө­җүме астында күп кан югалтып, Төнь­як-Көнбатыш фронтының 27нче артиллерия 76нчы пушка-артиллерия бригадасы дивизиясе тарафыннан үзенең азат итүчеләрен көтә. Бу дивизия күп айлар дәвамында дошманның оборонасын өзеп, аның рәхимсез һөҗүмен кире кайтара. 1943 елның 19 августында чираттагы бәрелеш вакытында Кызыл Армия сугышчыларының берсе үзенең дустына ярдәм итәргә ыргыла, аның киеме яна. Ул үзен куркыныч астына куеп, кайнар ут телләре аша, теләсә кайсы вакытта кабынып китәргә мөмкин булган якындагы снарядларны алып ташлый. Кыю солдат шул чакта бик күп хезмәттәшләренең гомерен саклап кала һәм бүләккә – “Батырлык өчен” медаленә тәкъдим ителә. Ул  Яким Камаев була.

Сугыш башланганчы ул Людоговка авылында яши, балта остасы эше белән шөгыльләнә. Бабайны 26 яшендә армиягә алалар. Хезмәт вакыты тәмамланырга берничә ай калгач, ул Төньяк-Көнбатыш фронтын сакларга җибәрелә. 1942 елдан 76нчы артиллерия бригадасы составында хезмәт итә, анда сугышчылар немец илбасарлары белән каты, кайчакларда тигез булмаган бәрелештә үзләрен мәңгелек данга күмәләр. Үзенең сугышчан тормышын Демянск плац­дармасын ликвидацияләү буенча бәрелешләрдән башлап җибәрә. Аның өчен сугышлар бер елга якынга сузыла һәм чиктән тыш рәхимсез, канкойгыч төсмер ала... 1944 елның июлендә “Пантера” немец сызыгын өзүдә катнаша, ул Кара диңгездән Балтыйкка кадәрге гомуми оборона полосасының бер өлеше булып тора. Гитлерчыларның нияте буенча ул Европа территориясе буенча большевиклар идеясен җәелдерүгә каршы торырга тиеш була. Совет солдатларының батырлыгы һәм каһарманлыгы ярдәмендә немецларның оборона чиге Псков өлкәсе территориясендә яшәештән туктый. Бик яхшы сугышчан хезмәтләре өчен 76нчы пушка артиллерия бригадасы Югары Башкомандующийдан инде икенче тапкыр “Режицкая” дигән мактаулы исемне биргән рәхмәтне ала. 

Бабаемның аннан соңгы сугышчан юлы Латвия аркылы, турыдан-туры Курлянд казаны аша уза. Курляндия­не азат итү буенча соңгы һәм иң катлаулы операцияләрнең берсендә Яким Камаев штурмлау төркемендә булып, дошман көче уты астында, җимерелгән кичүне торгызырга беренчеләрдән булып ташлана. Аның башлап йөрүендә барлык корал тулысынча төзек килеш һәм үз вакытында билгеләнгән пунктка илтеп җиткерелә. Һәм аны кабат “Батырлык өчен” медале белән бүләклиләр. Биредәге аяусыз бәрелешләр, 1945 елның 9 маена кадәр, зур булмаган тукталышлар белән бара. Германияне капитуляцияләү турында билгеле булган көнне бригада соңгы хәрби тәртипләрдән төшерелә һәм Тукумс шәһәреннән ерак түгел лагерь итеп оеша. Кыю бригадага 20 майда Сугышчан Кызыл Байрак һәм II дәрәҗә Суворов ордены тапшырыла.

Яким Камаевка туган җире Тәтешкә кайтыр өчен күп көч куярга туры килә, юлның күп өлешен ул җәяүләп уза. Ләкин өйгә кайту юлы авыр, әмма шатлыклы була, аның кайтуын туганнары һәм якыннары түземсезләнеп көтә. Сугыш вакытында күрсәтелгән кыюлыгы, батыр­лыгы өчен медальләр, орденнар белән бүләкләнә. Әмма кеше һәм аның батырлыклары хакындагы истәлекләрне белү тагын да зуррак бүләк булып тора. Балалары, онык­лары, оныкчыклары бу хакта хәтерлиләр, беләләр. Шулай ук үзләренең батыр бабалары Камаев (Нестеров) Яким Алексеевич, бөек Совет армиясенең фидакарь солдаты белән чиксез горурланалар.