Ул балаларга китаплар укыган

(Тәтеш, 19 ноябрь, “Тәтеш таңнары”). Ул Ямбакты авылында 1933 елның 21 мартында күп балалы гаиләдә туа. Әтисе Федор Ильич 1941 елда, Бөек Ватан сугышында хәбәрсез югалган, һәм 4 бала турында кайгырту әнисе җилкәсенә төшкән.

Лидия Федоровна иртә эшли башлый, ту­ганнары хатирәләре буенча унике яшеннән авыл кибетендә идәннәр юган, аннары ясле­дә тәрбияче булып эшләгән. Алабуга мәдәни-агарту учи­лищесының китапханә бү­леген читтән торып тәмамлагач, 1950 елда Ямбакты авылы клубы мөдире булып эшли ­башлый.
1967-1980 елларда Ямбакты китапханәсен җи­тәкли. Бу чорда учреж­дениенең матди-техник базасы яхшыра, китап фонды алты мең данәгә кадәр тулылана. Китап­лар авыл Советы сметасы буенча сатып алынган, шулай ук Казаннан почта аша да килгән. Лидия Федоровна белән таныш булган кешеләрнең сүзләренә караганда, ул аралашучан, ачык йөзле, үз эшен һәм укучыларын бик ярата торган кеше ­булган.
1980 елда Мочаловлар гаиләсе Тәтешкә күчеп килә. Лидия Федоровна үзәк китапханәдә ки­тапханәче булып эш­ли башлый. Ул 1983 елдан алып лаеклы ялга чыкканчыга кадәр Тәтеш район Советы башкарма комитеты архивында эшли.
“Владимир Ильич Ле­нинның  тууына 100 ел уңа­еннан” медале белән бү­ләкләнгән.
Хезмәт ветераны Лидия Мочалова 2008 елның августында вафат булган.

Людмила Герасимова, кызы:
–  Әни, эшкә бик җаваплы каравына карамастан, безнең өчен, балалар өчен яшәде. Ул бик тәмле кабартмалар пешерде, аларны татып караган һәркем сокланды. Ул рецепт белән уртаклаша һәм хәтта аларны ничек әзерләргә кирәклеген дә күрсәтә иде. Тик кабартмаларны аның кебек беркем дә пешерә алмады.
Әни һәрчак тәртип ярата иде. Әти һәрчак эштә булды: иртә китте, соң кайтты, шуңа күрә бөтен хуҗалык һәрвакыт әни өстендә иде. Ул бик яхшы текте, кайвакыт заказ буенча да тегә иде. Мине матур итеп киендерергә яратты. Абыем белән мине гел яхшы итеп күрәсе килде.

Ольга Егорова:
– Ямбакты китапханәсенә 1980 елда Лидия Федоровнадан соң эшкә килдем. Ул ачык йөзле, мәрхәмәтле хатын иде, авыл халкы аны хөрмәт итте. Без, балалар, китапханәгә йөгердек, һәм ул безгә китаплар укыды.
Ул тыйнак кына киенеп, чәчләрен һәрчак җыеп йөрде.
Лидия Федоровна еш кына кызыклы чаралар оештырды. Мәсәлән, “Ничек хезмәт итәсең?” дигән тематик чара үткәрә иде. Ул солдатларның әти-әнисе белән аралашып, аларның уллары кайсы хәрби частьтә хезмәт иткәнлеген белеште. Һәм аларның командирларына аларның ничек хезмәт итүләре турында хатлар җибәрде. Частьләрдән ата-аналарга улларын яхшы тәрбияләгәннәре өчен рәхмәт белдереп җавап хатлары килә иде. Лидия Федоровна авыл кешеләрен җыеп әлеге хатларны укыды. Клубта төрле иҗади чаралар үткәрелде, коллектив һәм мәктәп укучылары белән бергә спектакльләр куелды. Лидия Федоровна яхшы җырлады һәм бу чараларда актив катнашты.

Людмила Хрисанова:
– Лидия Федоровна белән без 1988 елдан бирле бергә эшләдек. Ул бик тәртипле хатын-кыз иде. Дөреслекне һәрвакыт күзгә карап әдәпле итеп әйтте.  Ул мине архивны алып барырга өйрәтте: эшне ничек итеп җиңел башкарып булуын күрсәтте.
Лидия Федоровна мине дүшәмбе көнне, ял көнендә еш алыштырды. Аңа район җитәкчелеге хөрмәт белән карады.

Фәһимә Хәлилова:
– 1996 елда Лидия Федоровна пенсиягә чыкты һәм мин аның урынына эшкә килдем. Аның җитәкчелегендә безнең районның архив бүлеге респуб­ликада иң яхшыларның берсе булды. Ул гадел, юмор хисле хатын-кыз иде.
Лидия Федоровна лаеклы ялга чыккач та, без аралашуны дәвам иттек: бәйрәмнәрне бергәләп билгеләп үттек, Людмила Петровна Хрисанова белән аңа кунакка йөрдек. Ул төрле сортлы помидорлар үстерде һәм безнең белән үсентеләре белән уртаклашты.
Лидия Федоровна үз балаларын, кызын һәм улын бик яратты.