Язгы боз – куркыныч

“ТР буенча Россия ГХМ ДКСИ Үзәге” ФКУ инспекторлык участогының дәүләт инспекторы Нияз ­Нуриев кисәтә:
– Кышын боз буйлап җәяүләп чыгып йөрер­гә гадәтләнеп, язын эрегән бозның куркынычлылыгы турында күпләр онытып җибәрә. Яз көне боз буйлап елга, буа, күл аркылы чыгу куркыныч. Тикшереп каралмаган бозга керү – зур хәвеф-хәтәр китереп чыгару ихтималы бар. Истә тотыгыз, елга агымы текә ярларны нык юа. Убылып төшәргә мөмкин. Текә ярлардан язгы боз китүне карап хозурланудан сак­ланыгыз. Язын плотиналарга һәм буаларга керү куркыныч. Онытмагыз – авырлыктан алар көтмәгәндә чатнарга мөмкин. Боз тыгылган урынга якын бармагыз... Язгы ташу вакыты тәртип, саклык һәм бозда, суда үз-үзеңне тотуның куркынычсызлык кагыйдәләрен үтәүне таләп итә.
Исегездә тотыгыз! Әлеге вакытта бозда уеннар оештыру, боз киткәндә һәм ташу вакытында көймәләрдә, салларда йөзү гомер өчен аеруча да куркыныч!

Язгы ташу вакытында һәм боз кузгалганда тыела:
•   сулыкларга чыгу;
• боз кузгалганда ел­га аша чыгу;
• боз тыгылган урында елгага якын килү;
• ташу һәм ишелү куркынычы янаган текә ярда басып тору;
•   күперләргә, плотиналарга, буаларга җыелу;
• боз тыгылган ­уры­н­­нарга якын ки­лү, боз кисәкләрен ярдан этәреп җи­бәрү;
•  елга тирәнлеген яисә теләсә нинди сулыкны үлчәп карау;
•  боз буйлап йөрү һәм анда шуу.

Боз астына төшеп китсәгез, ниш­ләргә?
• Куркып калмагыз,  тиз, кыю рәвештә хәрәкәт итегез;
• баш белән суга чуммагыз;
•  ярдәмгә чакырыгыз;
•  киемегезне са­лыр­­га тырышыгыз;
•  чыкканда егылып төшкән яктан күтә­релегез;
• кулларны җәеп, кискен хәрәкәтләр ясамыйча, аякларны бозга күтәреп, шуып чыгарга, тәгәрәп ки­тәргә тырышыгыз;
•  арка яки күкрәк белән яткан килеш үз эзең буенча 3-4 метр шуышыгыз;
•  якындагы торакка йөгерегез.

Сулыкта бәхетсезлек очрагын күрсәгез:
• югалып калмагыз, өйгә йөгермәгез, ә ярдәм сорап көчле итеп кычкырыгыз;
• зыян күрүче янына шуышып килегез, әгәр мөмкинлек булса, аска такта, чаңгы салыгыз;
•  зыян күрүче янына 3-4 метрдан да якынга шуышып бар­­магыз;
•  аңа таяк, колга, җеп – судан чыгарга булышлык итүче теләсә нинди кул астында булган әйберне бирегез;
•   җылы урынга алып керегез, кулдан килгәнчә беренче ярдәм күрсәтегез.